2024
Tijdkring IX
De titel Tijdkring duikt voor het eerst in mijn werk op in 2002. Daarvoor waren er ook al vele werken waar de cirkel een dragend onderdeel van het beeld is. Zoals bijvoorbeeld Maaltijd der vrienden of Stoelendans. De innige verbondenheid met elkaar visualiseren is wellicht mooier dan de werkelijkheid want daar beginnen er al gauw fricties op te treden. Het moment waarop ieder individu even comfortabel in de groep voegt, is eigenlijk nooit een lang leven beschoren. Dat moment herkennen én ervan kunnen genieten, vaak kun je dat pas echt terugkijkend. De snijtechniek die ik in Rietveld voor het eerst ontdekte en daarna in vele werken zoals bijvoorbeeld Stampede of Babels End II toepaste vind daarmee ook op deze schaal zijn toepassing.
Carrousel II
Eigenlijk is deze Carrousel II tegelijk met Carrousel gemaakt als schets. Omdat ik voor deze, in tegenstelling tot Carrousel, de lijst nog niet had, is deze wat later afgerond. Maar er is meer want in deze tekening heb ik opnieuw de snijtechniek gebruikt en daarmee de kring van stoelen ook vóór de achtergrond gemonteerd waardoor het licht de kans krijgt de tekening subtiel te beïnvloeden. Het zorgt voor aangename verwarring.
Carrousel
Leuningen strekken zich reiken naar elkaar tot ze zich verbinden. Zes stoelen versmelten tot één meubel. Ik heb notoir slechte ervaringen met ronddraaien, ik kan er heel slecht tegen. Een van mijn oudere herinneringen (eerste jaar kleuterschool) gaat over dansen in een kring. Een andere; de carrousel op de dorpskermis. Eens maar nooit weer. Toch heeft een draaiende cirkel absoluut zijn schoonheid zo lang ik deze alleen maar hoef te tekenen…
Spiegel III
In 2013 maakte ik Spiegel II en toen was er al het idee om dat ook met een ellips, een ovalen lijst, te proberen. Een ovaal kan door het oog, de kijker namelijk ook geïnterpreteerd worden als een cirkel in perspectief. Alleen een ovalen lijst of beter twee maak je niet zomaar. Recent stuitte ik googelend op Achter de dijk in het Noord-Hollandse Schagen. Zij maken ronde en ovalen lijsten in diverse maten van goed hout. Ik heb meteen maar doorgeschakeld. Afgezien van het lakken heb ik alleen de kleine lijst nog wat bewerkt zodat ik die in het ‘glas’ kan laten vallen.
Rolstoelen
Er zijn rollen die we allemaal wel kennen. Die we allemaal meerdere keren per dag gebruiken. Ook papier inderdaad. Materiaal wat voor mij op een andere manier heel belangrijk is. Ik teken er op en ik werk er ook wel mee in mijn tekeningen. Zie bijvoorbeeld Blend ook uit 2024. Maar werkend aan deze tekening ontkom ik niet aan de associaties met andere meer mythische rollen, die ook een belangrijk onderdeel zijn van onze cultuur. Rollen die behoren tot de oudste dragers van kennis, van schrift: De Dode-zee rollen. Recent waren bovendien andere boekrollen in het nieuws. Boekrollen die verkoold raakten en bedolven waren onder lava, rotsen en as als gevolg van de uitbarsting van de Vesuvius zo’n tweeduizend jaar geleden. Door ingenieus gebruik van artificial intelligence en scantechnieken kunnen we nu toch delen ervan lezen. Ik hou ervan om uitersten met elkaar te verbinden (Koning, Keizer, Admiraal… popla kennen ze allemaal) en speel graag met de relatie woord en beeld. Pak bijvoorbeeld Stoelgang elders op deze website erbij, die is het meest toepasselijk in dit verband. Twee rolstoelen, een tekening die ik in 2023 maakte zou je ook een voorloper kunnen noemen. Op deze manier deel ik mijn kennis met voor elke stoel een velletje en een rol tegelijkertijd.
Blend
Ik bezocht in de expositie ‘Stoel neemt stelling’ (23 september – 14 januari 2023) in het Centraal Museum in Utrecht. Natuurlijk bezocht ik deze tentoonstelling. De eerste zaal was in zekere zin gereserveerd voor de lattenleunstoel, ook wel bekend als de Rood-blauwe stoel, van Gerrit Rietveld. Deze zaal met allerlei zeer uiteenlopende toe-eigeningen en interpretaties van dit ontwerp illustreerde overtuigend de niet geringe impact van dit ontwerp. Claudia de Breij blijkt ‘m bijvoorbeeld in een decor van een van haar shows gebruikt te hebben. Het ‘decorstuk’ was in dit geval beplakt met krantenknipsels. Hedendaagse designers gingen en gaan ermee aan de haal. Een van de meer ingrijpende en eigenlijk ook aangrijpende versies is van ontwerper Maarten Baas. In zijn smoke-serie gaat hij diverse iconische meubels en meer met vuur te lijf. De zwartgeblakerde resten behandeld hij met een hars zodat het door het vuur verzwakte object toch weer stevig wordt en daarmee bruikbaar. Dat heeft hij jaren gelden ook met dit Rietveld-icoon gedaan. Weken later terug in mijn atelier ontstond het idee om beide in elkaar te blenden en beide versies daarbij helemaal gelijk te behandelen. Baas en Rietveld in de blender als het ware.
Uit de schaduw
Voor wie wel eens serieuzer heeft getekend zal ‘diepe schaduw’ of ‘de diepte van een schaduw’ niet vreemd in de oren klinken. Zeker wanneer je tekenend naar de waarneming je onderwerp goed naar voren wil laten komen dan helpt het enorm om regelmatig, of soms zelfs juist, te focussen op de schaduw. Daarmee geef je het afgebeelde object vaak veel effectiever meer cachet. Wat nu wanneer de diepte van de schaduw letterlijk wordt genomen? En wat doet dat visueel? ‘Uit de schaduw’ een speelse verkenning.