Winkel
Stop framing us
Voor een kunstenaar die zelf zijn lijsten maakt en die houdt van goochelen met taal is het Engelse woord ’to frame’ een buitenkansje. Zie mij reeks Framing Rietveld of recenter Framed II en Framed IV en Unframe. De laatste jaren hebben mijn tekeningen de neiging om, in weerwil van mijn goede bedoelingen, soms uit de lijst te piepen, kruipen of brutaler steken. Die eigenzinnigheid manifesteert zich heel nadrukkelijk in dit werk waar de afgebeelde stoelen stelling nemen tegen mij. Ik weet niet of ik ze hun zin ga geven.
De Aanslag II
Tijdens het maken van De Aanslag ontstond het idee om het, in ieder geval voor mij, iconische criminele kwartet De Daltons een aanslag op een stoel te laten plegen. Een stoel heeft immers voor elk een poot. Niet elke stoel is daar zonder meer geschikt voor. Uiteindelijk kwam ik op de Militaire stoel van Rietveld. Toen de tekening zo goed als af was besefte ik ineens dat de Daltons in een heel andere tijd leefden, ruim voor Rietveld. Geen idee waarom ik daar niet eerder op kwam. Ik heb vervolgens mijn Lucky Luke albums erop nageslagen en kwam daar steeds ongeveer het hetzelfde type stoel tegen, met een beetje goede wil was die ook geschikt: De Aanslag II.
Lean on me
We zitten te veel zo hoor je steeds meer. Maar met toenemende kennis van de ergonomie worden stoelen ook steeds passender waardoor de aandrang om de zitstand te verlaten er helemaal niet meer is. Welke prikkel kunnen we inzetten om dit tij te keren? Prikkeldraad!
De mislukte aanslag
Natuurlijk volgt deze op mijn eerdere tekening De Aanslag. Maar waarom vier keer zagen tegelijkertijd? Wie iets dieper in mijn werk is gedoken kent mijn liefde voor het beeldverhaal. In Strip komt dat bijvoorbeeld duidelijk naar voren. Die vier synchroon zagers zijn natuurlijk de Daltons en dan niet zozeer de echte uit het wilde westen maar die van tekenaar Morris, de geestelijk vader van Lucky Luke. Vier poten vier boeven daarmee vertrok ik en al zoekend bleef ik opnieuw hangen bij de Militaire stoel van Gerrit Rietveld. So far so good maar toen ik de tekening letterlijk af had schoot me door het hoofd dat ik een ‘detail’ over het hoofd had gezien. De échte Daltons dateren van het tweede deel van de 19e eeuw en deze stoel van Rietveld uit 1923, dat scheelt grofweg een halve eeuw. Met recht een mislukte aanslag.
Voorop
De manier van kijken en denken die ten grondslag lag aan de werken uit de series ‘uittreden‘ en ‘voetstuk‘ incorporeert zich als het ware. Wanneer ik dan, in dit geval, blader door het acht centimeter dikke boek ‘Atlas of furniture design‘ van de Duitse fabriek Vitra en zoek naar een ontwerp van Rietveld (waar stond dat nou ook al weer?), valt mijn oog terloops op het ontwerp van de Italiaanse architect Guiseppe Terragni en wel zijn ontwerp voor het Casa del Fascio: de Laraina. Toen dit kwartje viel ben ik per direct met dit werk begonnen.
De aanslag
Uit geheel onverwachte hoek wordt hier ineens aan een stoelpoot gezaagd. En dat nog wel aan een stoel van Rietveld! In dit geval aan de militaire stoel zelfs. Zou dat nog iets betekenen?
Uitbraak II
Wanneer er tegengestelde belangen in het spel zijn wil meebewegen nog wel eens een oplossing zijn. Wie dan meebeweegt is punt twee. In dit geval de lijst zo te zien.
Levelen IV
In de reeks ‘levelen’ is dit ook letterlijk een volgend level want dit keer opgebouwd uit drie lagen. Opnieuw schatplichtig aan de onvolprezen buisframestoel en dan meer in het bijzonder die uit één buis. Ode opnieuw aan Mart Stam wat mij betreft. Deze stoel leent zich bijzonder goed in een isometrisch grid, zie eerdere werken als Afstammelingen en Afstammelingen II. Het isometrische systeem, ook wel ‘japans perspectief’ genoemd is met name bekend door MC Escher die vele werken hierop baseerde.
Levelen III
Terwijl ik Levelen maakte popte deze mogelijkheid al tekenend in mij hoofd op. Het vergde nog wat hoofdbrekens hoe dan precies maar ja, dan kun je er het beste maar gewoon aan beginnen. Zo gezegd, zo gedaan en zie hier het resultaat. Credits opnieuw naar Mart Stam, wat een prachtige uitvinding die ‘éénbuisframestoel‘!
Levelen II
De éénbuisframe-stoel leent zich prefect voor dit soort rythmische composities waar ik mijn interesse voor patronen (of eigenlijk nét niet) uitstekend mee kan combineren.
Zo plat afgebeeld via een foto, en voor je nu op een beeldscherm, mis je echter de subtiele gelaagdheid die in het werk zit. Zet jezelf in door het werk van verschillende kanten te bekijken en het beeld lijkt te bewegen. Grijp de eerstvolgende gelegenheid aan om het realtime te komen bekijken.
Levelen
Unframe een tekening die ik nog maar net af had, vroeg om dit vervolg. Op een zekere afstand lijkt het een patroon van 10 buisframe-stoelen. Maar is dat ook zo? Twee patronen die interfereren en afhankelijk van de positie die je als kijker inneemt een steeds subtiel wisselend beeld opleveren. Een soort kinetische kunst waarbij de energie van jou als kijker moet komen.
Tevens heb ik deze gemaakt als voorstudie groter werk in kleur op aquarel-karton. Die gaat komende zomer volgen.
Unframe
Alweer twee jaar geleden maakte ik Levitatie en dit is een directe opvolger daarvan natuurlijk, wat overigens niet betekent dat ik me daar bewust van was toen ik deze maakte. Zo zie je dat je, via dit keer een andere weg, weer verzeild kunt raken op een plek waar je al ooit was. Ik hou van dit ruimtelijke spel vooral ook omdat je het eigenlijk alleen ‘live’ kunt spelen. Speel mee!
Verheffen
Wanneer is een tekening nog een tekening? Ik teken meestal met potlood. Kijk naar mij ’tekening’ The making of.. en daar teken ik met ijzerdraad. Die lijn trek ik in dit werk door. De zitting en rugleuning zijn gemaakt met het papier, simili japon, waar ik altijd op teken. Teken ik daar nu dan mee?
Twee rolstoelen
De eerste indruk, kijkend naar alle andere stoelen die ik in de loop der jaren heb getekend, is ongetwijfeld “Waarom een rolstoel?”. En inderdaad naarmate er meer op of aan een stoel zit, hoe functioneel ook, des te geringer mijn interesse ervoor. Tegelijkertijd kom ik er nogal eens een tegen dus ergens is zo’n stoel latent altijd wel aanwezig. Semantisch gezien kun je filosoferen over de vraag wanneer een rolstoel een rolstoel is? Dat deed ik met dit als resultaat. Overigens verwacht ik wel dat deze (linker-) rolstoel een uitzondering zal blijven.
The making of
Wanneer je tekent komt de lijn uit je potlood en in lijn met die gedachte ben ik dit werk gaan maken. Hier moet ik wel bij zeggen dat het idee aangejaagd is doordat het nogal eens voorkomt dat de kern van het potlood, grafiet-staafje, beduidend korter is dan het Koh-I-Noor-potlood lang is. Dan kijk je in zo’n zwart gaatje waar precies een stukje ijzerdraad in past….
Uitbraak
De SB02 van Cees Braakman, gefabriceerd door meubelfabriek Pastoe heb ik inmiddels in een flink aantal tekeningen gebruikt. Zie bijvoorbeeld Pinocchio II, Pinocchio III, Lie Back en Unlock. Van tijd tot tijd duikt hij weer op zoals ook in dit geval.